Doruk dallı ağaç budama
Doruk dallı şekil yağış miktarı düşük hava nemi düşük ve ışıklanma şiddetinin yüksek olduğu bölgelerde bütün meyve tür ve çeşitler için uygulanmaktadır. Bu ağaç şeklinin goble şeklinden tek farkı üç ana dalın ortasında bir doruk dalın bulunmasıdır. Meyve fidanının dikim işleminden sonra topraktan 40-60 cm yükseklikten 4-5 cm uzunluğunda bir tırnak bırakma sureti ile kesilir. Meyve fidanları gelişmeye bırakılarak bu arada her türlü kültürel işlemler özenle uygulanmalıdır.
Doruk dallı ağaç budama yöntemi
Yaz mevsimi gelişme periyodu içerisinde temmuz-ağustos aylarında meyve fidanına ilk şekil verilmelidir. Meyve fidanının gövdesi üzerinde eşit bir güçte gelişmiş, gövde üzerinde düzgün bir şekilde dağılmış üç ana dal ile bunların orta kısmından gelişen ve ağaç gövdesinin devamını oluşturan bir doruk dal seçilir. Seçilen bu dalların gövde ile oluşturdukları açıların 45-60 derece olmasına özen göstermek gerekir. Bu tercihten sonra meyve fidanı üzerindeki diğer dalcıklar kesilmez. Eğilip bükülerek gelişim göstermeleri engellenir. Doruk dalı olarak seçilen dalcığın dik bir büyüme göstermesini sağlamak amacıyla bu dal daha önce bırakılan tırnağa bağlanır. Yaz dönemini takiben kış dinlenme döneminde eğer meyve fidanlarına ilk şekil verilmemiş ise ilk olarak şekil verme işlemi yapılmalıdır. Daha sonrasında ana dal olarak seçilen dallar 40-60 cm’in süzerinde bir büyüme ve gelişme göstermişlerse bu uzunluktan kesilmelidirler. Aksi bir durumda dallara uygulama yapılmaz.
Doruk dallı şekil ile ağaç budama
Doruk dalın üzerinde meydana gelen, büyüyen dalcıklara dokunulmamalıdır. Bu dalcıklarda bağ olarak yararlanılabilir. Dallar arasında büyüme ve gelişme yönünden bir denge oluşmamışsa zayıf gelişen dalın uzunluğu dikkate alınarak diğer dallar kesilmelidir. Kuvvetli gelişim gösteren dalların araları genişletilmelidir. Zayıf gelişim gösterenin ise arası daraltılmalıdır. İkinci senede ilkbahar mevsimi gelişme döneminin başlaması ile yeni dallar oluşmaya başlar ve daha önce tercih edilen dallar gelişmelerini devam ettirir. Yaz mevsimi gelişme döneminin ortasında temmuz, ağustos ayı içerisinde her ana dalın üzerinde iki doruk dalında ise bir dalcık seçilir. Geriye kalan diğer dallar eğilir ve bükülür. Ana dallar üzerinde ikinci senede fidana doruk dalı şekli uygulanması seçilen yardımcı dalların aynı yönde, doruk dalı üzerinde seçilecek dalcığın ise doruk dalın devamını meydana getirecek yönde olması gerekmektedir.
Doruk dallı budama aşamaları
Doruk dal ile ana dallar üzerindeki diğer dalların kesilmemesi ve karşılıklı olarak bağlanması gerekmektedir. Bu belirtilen şekilde kış mevsimi dinlenme döneminde giren meyve fidanları bu periyot içerisinde gözden geçirilerek herhangi bir eksiklik varsa bunlar giderilir. Daha sonra doruk ve ana dallar belirli bir uzunluktan kesilir. Dallar 40-60 cm üzerinde bir büyüme ve gelişme göstermişlerse kısaltılmalıdırlar. Eğer herhangi bir gelişme söz konusu değil ise bunlara dokunulmaz. Buna paralel olarak yardımcı dallar üzerinde de genel kurallara uygun bir şekilde kısaltma işlemi yapılır. Üçüncü senede de bir önceki senede gerçekleştirilen uygulamalar aynı şekilde tekrarlanır. Yalnız yardımcı dal tercihinde tercih edilen yardımcı dalın bir önceki senenin aksi yönünde olmasına dikkat edilmelidir. Bu işlem yapılarak ağacın tacında bir simetri ve denge meydana getirilmiş olur.
Ağaç Budama Şekilleri
Goble ağaç budama şekli
Doruk dallı ağaç budama şekli
Palmet ağaç budama şekli