Tohum üretimi
Ağaçlandırmaların en önemli amaçlarından biri kalite bakımından en yüksek artımı ve yetişme muhitine en iyi uyumu sağlayan orman kurmaktır. Bu gayeye ulaşmakta en önemli faktör tohumdur. Ağaçlandırmaların başarısı öncelikle uygun ve verim yetenekleri önceden bilinen iyi vasıflı tohumlardan elde edilen fidanların kullanılmasına bağlıdır.
Tohum üretim programları
Tohum üretim programları, ağaçlandırma, erozyon kontrolü ve suni tensil çalışmalarının ihtiyaç duyduğu orman ağacı tohumlarının tür ve orjinlerine göre tohumun verim ve stok durumları dikkate alınarak ilkbaharda kızılçam, Halep çamı, sahil çamı, karaağaç, Kıbrıs akasyası sonbaharda sarıçam, karaçam, ladin, köknar, sedir, servi ve yapraklı tür tohumları olmak üzere yılda iki kez hazırlanmaktadır.
Tohum kaynakları
Islah edilmiş tohum kullanılması ağaçlandırılmada verimi arttırmak için önemli ölçüde kullanılır. Verimi arttırmak için en önemli faktördür. Bu tohumlar kaynaklarından elde edilmektedir. Bu kaynaklar şunlardır: tohum meşçereleri, tohum plantasyonları, klonal tohum bahçeleri.
Tohum bahçeleri
Tohum meşçerelerindeki veya ormandaki üstün ağaçlarından alınan aşı kalemi veya çeliklerinden üretilen fidanlardan tesis edilen bahçelerdir. Klonal tohum bahçeleri üstün ağacın genetik özelliklerini tohum bahçesine aynen taşımakta olup üstün ağacın oraya ait özelliklerini tohum bahçesine taşıyan tohum plantasyonlarına oranla tohum üretiminde daha ileri bir aşamayı oluşturmakta ve tohum kaynağı olarak tohum meşçerelerine nazaran daha üstün özelliklere sahiptir. Tohum bahçelerinde erken yaşlarda tohum üretimini yanı sıra tesis edildikleri sahalar daha alçak rakımlarda veya güneyde olduğundan doğal şartlar yönünden daha kolay ve ucuzdur. Isı ve ışıktan yararlanma konusunda daha fazla olduğu için tohum yılları sık ve tohum verimliliği fazla olmaktadır. Tohum çimlerinde tane ağırlığı gibi kalite özellikleri de artmaktadır.
Verim tespiti
Programla hazırlanmadan önce türler ve meşcereler itibari ile tohum veriminin tespiti yapılmaktadır. Orman ağaçlarının tohum verim durumları her yıl aynı olmamakla beraber türün ırksal karakterlerine ve o dönem içerisindeki iklim durumlarına ve bulunduğu rakıma yani yüksekliğe göre farklılık göstermektedir. Tohum verim tespiti, meşçereyi temsil edecek bir hat üzerinde yüz ağaç işaretlenir ve bu ağaçlardan kozalak veya tohum tutmuş ağaçların, adedi belirlenir. İşaretlenmiş olan ağaçların yüzde doksan-yüz kozalak taşıyorsa zengin tohum yılı bu oran yüzde yetmiş-doksan ise iyi tohum yılı yüzde kırk-altmış ise orta tohum yılı yüzde on-otuz ise zayıf tohum yılı yüzde ondan az ise tohumsuz yıl olarak adlandırılır. Bu durum yılda iki kez hazırlanan kozalak tahmin cetvelinde gösterilir.
Tohum üretim metodları
Orman ağacı tohumlarını üretimi üç şekilde yapılmaktadır.
1- Dikili ağaçlardan toplama tohum ibreli türler ile huş, karaağaç, akçaağaç gibi ve benzeri
2- Tohum dökümünden sonra yerden toplama meşe, kayın, kestane, ceviz
3- Suda toplama mecbur kalındığında sadece kızıl ağaçta uygulanır
Tohumların kozalaklardan çıkarılması şu metodlarla yapılır: güneş metodu, sıcak oda metodu, modern metod (tohum çıkarma evleri)
Tohum bu işin ticaretini yapan kuruluşlardan satın alınır veya bizzat toplanır. Sertifikalı tohumlar yetiştiği yer, tohum saflığı ve çimlenme gücünü belirten etiketler taşır. Süs bitkileri, tohumları ülkemizde bizzat ihtiyaç sahibini kendisi veya ekibi tarafından toplanır. Süs bitkileri tohumlarının bizzat toplanması başarı oranını daha çok arttırır.